/dc-useruploads-images/f5a538093ddb46488ebc6bf47bebca7d.png)
Op een dag in 1981 rijdt Bruce Springsteen door de woestijn van Arizona. Net buiten Phoenix stopt hij bij een tankstation. Daar valt zijn oog op een boek met de titel Born on the Fourth of July. Het zijn de oorlogsmemoires van Vietnamveteraan Ron Kovic. Hij leest het en raakt gefascineerd.
Een paar weken later, in een luxehotel in Hollywood, spreekt een jonge man in een rolstoel Springsteen aan. ‘Hoi, ik ben Ron Kovic, ik heb een boek genaamd Born on the Fourth of July geschreven.’
Kovic en zijn boek inspireren Springsteen om aandacht te besteden aan de Vietnamoorlog. Een tijdje later zit de artiest een tekst te schrijven. Voor hem ligt een filmscript dat een regisseur hem heeft toegestuurd. Hij leest de titel en zing hem hardop: I was born in the USA.
Het is grappig hoe belangrijk andere mensen (en toeval) waren voor het ontstaan van Springsteens beroemdste lied, Born in the USA, dat voor een groot deel gaat over Vietnamveteranen. Zelf is hij zich daar bijzonder bewust van. Het is dan ook een van de verhalen in zijn autobiografie uit 2016, vernoemd naar zijn doorbraakalbum, Born to Run.
Vroeger had ik weinig met Bruce Springsteen. Ik vond zijn man-van-het-volkimago sympathiek, maar zijn muziek raakte me niet. Maar door zijn boek ging ik anders naar hem luisteren. Ik leerde dat zijn werk gelaagder is dan ik doorhad, en ben sommige nummers erg mooi gaan vinden.
Een constante dialoog met het verleden
Springsteens verhaal begint vergelijkbaar met dat van veel creatievelingen – gepest op school, weinig geld, depressieve vader… Maar hij is ook vanaf jonge leeftijd op zoek naar zijn plek, in zijn familie, zijn land en de geschiedenis. Die zoektocht definieert zijn muziek.
De totstandkoming van Born in the USA laat niet alleen zien hoeveel hulp van buitenaf Springsteen krijgt, maar toont ook dat de artiest luistert. Hij luistert naar de verhalen die mensen hem vertellen en gebruikt ze om een dialoog aan te gaan met het verleden.
Hij wil niet ontsnappen, maar juist begrijpen waar hij vandaan komt
In dit geval is het verleden de Vietnamoorlog, die twee van zijn eigen vrienden het leven heeft gekost, en die veel veteranen gebroken achterliet. In andere gevallen is het verleden zijn jeugd, of het lot van zijn oude stadje in New Jersey. Telkens zoekt Springsteen in de geschiedenis een referentiekader voor het hier en nu.
Die zoektocht begint rond zijn derde album, Born to Run. Daar zoekt hij vooral nog naar verlossing en nieuwe kansen. Maar vanaf zijn vierde, Darkness on the Edge of Town, doet hij het omgekeerde. Hij wil niet ontsnappen, maar juist begrijpen waar hij vandaan komt. Wat voor krachten hielden het moeilijke huwelijk van zijn ouders in stand? Waarom was het leven zo zwaar voor zijn vader en vele andere Amerikaanse arbeiders? Hoe werden zij beïnvloed door politieke problemen?
‘Mijn muziek zou om identiteit draaien’, schrijft hij. ‘Een zoektocht naar betekenis en de toekomst.’
Worsteling met depressie
Deze onophoudelijke zoektocht heeft een persoonlijke reden. Springsteen schrijft in zijn biografie dat hij, zoals zijn vader voor hem, al decennia worstelt met depressie. Aan de vooravond van de Born in the USA-tour zit hij diep in de put. Huilend belt hij zijn vriend en manager Jon Landau. ‘Je hebt professionele hulp nodig’, concludeert die.
Sindsdien heeft Springsteen er een dialoog bij, die met zijn psychoanalyticus. Die gesprekken staan volgens hem aan de basis van zijn autobiografie (en het gezinsleven dat hij heeft weten op te bouwen).
Dat verklaart een hoop. Vanaf het begin van het boek was ik verbaasd met hoeveel zelfkennis en psychologisch inzicht Springsteen schrijft. Hij maakt zijn verhaal bijzonder inleefbaar.
En dat is precies waarom ik het aanbeveel. Natuurlijk, als je al fan van zijn muziek bent, kun je naar hartelust lezen over de grote tours, de studiosessies en avonturen met zijn band. Maar Born to Run maakt vooral indruk als een bijzonder persoonlijk zelfportret.
Dit verhaal heb je gratis gelezen, maar het maken van dit verhaal kost tijd en geld. Steun ons en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Al vanaf het begin worden we gefinancierd door onze leden en zijn we volledig advertentievrij en onafhankelijk. We maken diepgravende, verbindende en optimistische verhalen die inzicht geven in hoe de wereld werkt. Zodat je niet alleen begrijpt wat er gebeurt, maar ook waarom het gebeurt.
Juist nu in tijden van toenemende onzekerheid en wantrouwen is er grote behoefte aan verhalen die voorbij de waan van de dag gaan. Verhalen die verdieping en verbinding brengen. Verhalen niet gericht op het sensationele, maar op het fundamentele. Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen. Word ook lid!
