Vorige week woensdag sprak ik in de Tweede Kamer. De vraag was: hoe kunnen we publieke waarden in het datatijdperk verdedigen? Mijn (deel-)antwoord: door niet meer naar Google en Facebook te luisteren. Want die waren er ook, bij dat rondetafelgesprek. Op zeer bekend terrein bovendien: Edo Haveman (Facebook) was eerder fractiemedewerker van D66. Arjan El Fassed, die namens Google het woord voerde, is een voormalig Kamerlid voor GroenLinks. Beiden waren specialist in techonderwerpen.

Mijn punt was dat Google en Facebook geen plek verdienen bij een gesprek over zo’n belangrijk onderwerp. Allereerst omdat ze consequent beloften doen over publieke waarden – over privacy, over sociale verbinding, over mensenrechten – en die net zo consequent weer breken.

Maar ook omdat ze niet zelden een bedreiging vormen voor diezelfde publieke waarden waar ze voor zeggen te staan. Privacy is een evident voorbeeld. Ze debiteren heel veel mooie woorden over het belang van privacy. Maar bottom line is dat Facebook en Google al hun geld met privacyschending verdienen. ‘Een gesprek over het belang van privacy met Facebook en Google is hetzelfde als een gesprek over het belang van persvrijheid met Kim Jung-un’, zei ik. ‘Geloof de mooie woorden en beloften van deze bedrijven niet.’

Het interessante was: een paar dagen later was het raak. Tijdens het rondetafelgesprek vertelde Haveman dat Facebook lekker bezig was voor de aanstaande verkiezingen. Hij sprak over ‘radicale transparantiemaatregelen voor politieke advertenties, afgelopen maand in 27 EU-landen. En je kunt nu enkel in dat land adverteren als je in dat land woonachtig bent.’

Evelyn Austin van Bits of Freedom ze nam de proef op de som. Het bleek nogal simpel om vanuit een Duits account Nederlanders te bestoken met advertenties en andersom.

‘Het kabinet vertrouwt op zelfregulering, op de mooie woorden van Facebook. Ze hebben beterschap beloofd en keer op keer blijkt dat dat toch niets waard is. Dat Facebook prachtige woorden spreekt en intussen een bedreiging vormt voor de democratie.’

Juist.

En verder:

Advocaat en onderzoeker Ot van Daalen (hij is een goede vriend) schreef een sterk stuk in de Volkskrant. De mogelijke risico’s van Huawei en Chinese spionage mogen dan reëel zijn, onze communicatie-infrastructuur is over de hele linie kwetsbaar. ‘Een populaire uitspraak in de informatiebeveiliging is dat er twee soorten bedrijven zijn: bedrijven die wéten dat ze zijn gehackt, en bedrijven die het nog níét weten’, schrijft Van Daalen. ‘Daarom is het weren van Huawei niet de oplossing, zeker niet voor Nederland dat niet zijn eigen hardware bouwt. Verstandiger is in te zetten op beleid dat ervan uitgaat dat de infrastructuur die we gebruiken niet te vertrouwen is. Dat betekent: investeer in sterke encryptie, zodat gegevens van verzender naar ontvanger goed beveiligd zijn.’

Julian Assange verdient steun, Volgende week woensdag praat ik daarover verder in De Balie met schrijver Karin Spaink en oud-MIVD’er Elsine van Os.

Volgens dit artikel dreigde Facebook journalistieke en academische funding stop te zetten als de EU-expertgroup voor fakenews geen gas terug zou nemen. Vrij schokkend, als dat waar is.

’Geen indicatie voor bestaan van filterbubbels in Nederland’, concluderen onderzoekers van het Instituut voor Informatierecht (IViR) van de Universiteit van Amsterdam, in een interessant rapport dat zij voor het Commissariaat voor de Media schreven. Dat wisten we al wel natuurlijk. Dat betekent niet dat we ons geen zorgen hoeven te maken, schrijven ze, bijvoorbeeld over ‘de toenemende opiniemacht van platforms en het gebruik van algoritmes bij traditionele media.’

Trouw: ‘De Autoriteit Persoonsgegevens doet onderzoek naar mogelijk etnisch profileren door de Belastingdienst. De fiscus bezit gegevens over de tweede nationaliteit van mensen en gebruikt die om te bepalen wie er gecontroleerd wordt bij de kinderopvangtoeslag, blijkt uit onderzoek van Trouw en RTL Nieuws.’ Interessant dit, ik hoop binnenkort weer eens te schrijven over de datahonger van onze fiscus. Eerder schreef ik en

Tot zover!