‘Er bestaat in Nederland een vreemd contrast tussen de belangstelling voor psychologische onderwerpen en het toepassen van die kennis. Mentaal kapitaal vinden we heel belangrijk. Over hechtingsprocessen bestaat veel kennis. Waarom passen we die kennis niet toe?’

Ik moet regelmatig denken aan deze van hoogleraar klinische psychologie Jan Derksen. Want ook ik denk dat we als maatschappij zoveel meer zouden kunnen profiteren van de bestaande kennis over de ontwikkeling van kinderen.

In de afgelopen maanden al over het belang van goede zorg voor baby’s en peuters. We haalden onderzoeken aan die lieten zien dat als je investeert in de eerste vier levensjaren van kansarme kinderen, je als overheid je geld tot acht keer terugverdient.

Deze kinderen zijn op veertigjarige leeftijd beter opgeleid, minder vaak werkloos, stressbestendiger, minder vaak ziek, slimmer én gelukkiger dan kinderen die in een vergelijkbare situatie verkeren, maar geen extra zorg krijgen.

We haalden onderzoeken aan die beschreven waar goede zorg voor jonge kinderen aan zou moeten voldoen en legden bloot waar het in Nederland aan schort: slechte verlofregelingen voor jonge ouders, gebrekkige informatievoorziening, en een armoedig aanbod van toegankelijk peuteronderwijs voor álle kinderen vanaf twee jaar.

Ook gingen we in op de vraag waaróm de kinderopvang in Nederland zo matig is en signaleerden twee fundamentele problemen: kinderopvang is een "arbeidsmarktinstrument" – waardoor zorg vóór en ontwikkeling ván het kind niet centraal staan - en kinderopvang wordt gezien als een "product" dat je aan de markt kunt overlaten - met allerlei perverse winstprikkels tot gevolg.

In hoeverre mag of moet de overheid zich eigenlijk bemoeien met het ouderschap?

In het komende jaar zullen wij de gebeurtenissen in de kinderopvang blijven volgen en de goede en minder goede ontwikkelingen onder de aandacht blijven brengen. Maar we gaan onze blik ook wat verruimen. We zullen meer in zijn algemeenheid gaan kijken naar de manier waarop de maatschappij en de overheid met ouders en kinderen omgaan. Biedt de huidige maatschappij kinderen genoeg kansen om goed uit de verf te komen?

Hoe zit het bijvoorbeeld met het gegeven dat jongens het steeds maar slechter doen op school dan meisjes? En hoe worden ouders in Nederland voorbereid op het aanstaande ouderschap? Doet de overheid daar genoeg aan? En, heel belangrijk: in hoeverre mag of moet de overheid zich eigenlijk bemoeien met dat ouderschap?

In Duitsland gaat men daarin bijvoorbeeld al best ver. Daar wordt gekeken of ouders die gaan scheiden niet verplicht kan worden om een cursus te volgen die hen leert om het leed van de scheiding voor de kinderen te verzachten. In een of meerdere artikelen willen Ewoud en ik die grenzen van staatsbemoeienis gaan verkennen: wel of geen kinddossier? Wel of geen huisbezoek van het consultatiebureau? Met andere woorden: wat weegt zwaarder, de rechten en belangen van het kind of de privacy van de ouders?

Ook willen we kijken naar de effecten van een veranderde (en veranderende) samenleving waarin ouders meer zijn gaan werken en minder thuis zijn. Wat doet dat met de kinderen? Hoe verhouden de belangen van kinderen zich tot de economische belangen van ouders en overheid? Zijn geboden oplossingen – zoals scholen die 52 weken per jaar open zijn – een goede oplossing? Oftewel: waar gaat het goed en waar niet?

Dit zijn wat voorbeelden van artikelen die u, naast de artikelen over de kinderopvang, de komende maanden van ons kunt verwachten. Wij hopen dat u met ons meedenkt en staan erg open voor suggesties.

Waarom we onze kinderen moeten leren zich in anderen te verplaatsen Empathie ligt ten grondslag aan zo ongeveer alles wat een maatschappij doet functioneren: vertrouwen, altruïsme, samenwerking, liefde, liefdadigheid. En toch slaagt onze samenleving erin de empathie steeds verder in te dammen. Psychiater en neurowetenschapper Bruce Perry komt daar tegen in opstand. Een pleidooi voor meer empathie. Lees hier ons laatste grote verhaal